واژینیسموس چیست؟
در برخی از زنان هنگام تلاش برای ورود هر چیزی به واژن مانند تامپون یا اسپکولوم (وسیلهای برای کنار زدن بافتهای واژن جهت فراهم آوردن دید بهتر هنگام معاینه) عضلات واژن بهصورت غیرارادی و مداوم منقبض میشوند که به این حالت واژینیسموس میگویند. حتی در مواردی این اختلال پس از لمس ناحیه اطراف واژن نیز رخ میدهد. در نتیجه این انقباضات میتوانند از رابطه جنسی جلوگیری کرده یا آن را بسیار دردناک کنند. البته واژینیسموس در تحریک جنسی تداخلی ندارد اما میتواند روابط جنسی و کیفیت زندگی هر خانمی را تحت تاثیر قرار بدهد.
علائم واژینیسموس چیست؟
- اصولا علائم واژینیسموس در افراد مختلف متفاوت است. انقباض یا اسپاسم غیر ارادی عضلات واژن از علائم اصلی واژینیسموس است، اما شدت آن در زنان متغیر است. در همه موارد، انقباض واژن نفوذ هر چیزی را به آن دشوار یا غیرممکن میکند.
اگر به واژینیسموس مبتلا باشید نمیتوانید انقباضات عضلات واژن خود را کنترل یا متوقف کنید در نتیجه با مقاربت دردناک (دیسپارونیا)، همراه با سوزش مواجه خواهید شد.
البته در هنگام قرار دادن تامپون یا معاینه اندام جنسی خود توسط پزشک نیز با این علائم برخورد خواهید کرد. در موارد شدیدتر تنگی نفس در اثر درد زیاد نیز مشاهده شده است. شدت درد میتواند از خفیف تا شدید و احساس ناراحتی اندک تا سوزش باشد. - اضطراب ناشی از روابط جنسی ناموفق در اثر ترس از نفوذ آلت مردانه به واژن، معمولا زنان را به انجام روشهای دیگر مانند رابطه جنسی دهانی و مقعدی سوق میدهد که متاسفانه با افزایش خطر بروز بیماریهای مقاربتی و حتی ایدز همراه هستند. بنابراین درمان به موقع واژینیسموس از اهمیت زیادی برخوردار است. در ادامه عکس واژینیسموس را مشاهده میکنید.
معمولا چه کسانی دچار این مشکل میشوند؟
اختلال واژینیسموس میتواند ناشی از عوامل استرسزای جسمی، استرسهای عاطفی یا هر دو باشد. معمولا پیشبینی شده است چراکه فرد طبق تجربه قبلی انتظار دارد که این اختلال اتفاق بیافتد. از محرکهای احساسی آن میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
علل ابتلا به اختلال واژینیسموس چیست ؟
- ترس، به عنوان مثال از درد زایمان یا از دست دادن پرده بکارت
- اضطراب در اثر عملکرد بد جنسی یا بهخاطر گناه از انجام رابطه جنسی
- مشکلات در روابط جنسی، به عنوان مثال در اثر داشتن یک شریک زندگی بد یا آزاردهنده
- داشتن خاطرات بد در اثر تجاوز یا آزار جنسی
- تجربیات دوران کودکی، مانند مشاهده رابطه جنسی از نزدیک یا قرار گرفتن در معرض تصاویر جنسی در کودکی
از محرکهای جسمی آن میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- عفونت، مانند عفونت ادراری (UTI) یا عفونت مخمر
- بیماریهایی مثل سرطان یا لیکن اسکلروزیس
- زایمان
- یائسگی
- جراحی لگن
- تحریک نشدن کافی قبل از عمل جنسی
- عوارض جانبی بعضی از داروها
واژینیسموس ثانویه
در واژینیسموس ثانویه زن قبلا تجربه رابطههای جنسی خوبی داشته است اما در حال حاضر بر اثر جراحی زنان، زایمان، ضربه یا یک واقعه آسیبزا، عفونت، یائسگی، مشکلات مربوط به روابط جنسی یا پرتودرمانی با اسپاسم غیر ارادی عضلات کف لگنی مواجه شده است. بنابراین ممکن است در هر مرحلهای از زندگی رخ دهد. معمولا پس از اصلاح عوامل این نوع واژینیسموس، باز هم کمی درد در هنگام رابطه جنسی احساس میشود.
واژینیسموس کلی
در این مورد، اختلال واژینیسموس همیشه وجود دارد و هر جسمی باعث تحریک آن میشود.
واژینیسموس موقعیتی
این نوع واژینیسموس فقط در شرایط خاص اتفاق میافتد. حال ممکن است عامل آن هر چیزی باشد از رابطه جنسی گرفته تا معاینات زنانه یا قرار دادن تامپون. بنابراین برخلاف موارد قبلی همیشه رخ نمیدهد.
آیا امکان پیشگیری از واژینیسموس وجود دارد؟
مطمئنا واژینیسموس میتواند بر زندگی جنسی و روابط شما با شریک زندگیتان تأثیر بگذارد. در نتیجه بر سلامت روان شما نیز موثر است و میتواند منجر به افزایش اضطراب شود. حتی اگر میخواهید باردار شوید، ممکن است وجود این اختلال آن را با چالش بیشتری روبهرو کند. ازآنجاییکه علت واژینیسموس میتواند ترکیبی از مشکلات جسمی و روحی باشد، شما تنها زمانی میتوانید برای پیشگیری از بروز آن اقدام کنید که علت واقعی آن را بعد از مراجعه به پزشک تشخیص دهید.
انواع راههای درمان واژینیسموس
- سکس تراپی و مشاوره جنسی
این روش درمانی معمولا با ارائه اطلاعات در مورد آناتومی جنسی و چرخه پاسخها و تحریکات جنسی میتواند به شما کمک کند تا فرآیندها و واکنشهای بدن خود را حین رابطه جنسی درک کنید. همچنین در مورد عضلات درگیر در واژنیسموس اطلاعات بیشتری کسب خواهید کرد. در این زمینه کار با یک مشاور متخصص در زمینه اختلالات جنسی واقعا عالی و مفید است. در طی سکس تراپی معمولا از شما خواسته میشود تا هر روز ناحیه دهانه واژن خود را بدون ایجاد درد لمس کنید. سپس به مرور به سراغ لبههای واژن یا لابیا بروید و در آخر با قرار دادن انگشت نفوذ خود را بیشتر کنید. بدین شکل از نظر روانی برای رابطه جنسی نیز آماده میشوید. - مشاوره روانی و عاطفی
این روش درمانی میتواند به شما کمک کند تا عوامل احساسی مانند اضطراب، افسردگی و اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) که ممکن است در انقباض غیرارادی واژن نقش داشته باشند را شناسایی، بیان و حل کنید. یادگیری تکنیکهای آرامسازی و هیپنوتیزم که ممکن است باعث آرامش ذهن شوند، به شما کمک میکنند تا در هنگام رابطه راحتتر باشید. حتما در این زمینه با مشاور خود مشورت کنید. - استفاده از گشادکنندههای واژن
هنگامیکه بتوانید با آموزشهای بالا بدون درد انگشت خود را داخل واژن کنید، میتوانید در مرحله بعد برای نفوذ بیشتر از یک وسیله گشادکننده پلاستیکی به شکل مخروطی استفاده کنید. کافی است که فقط ۱۰ تا ۱۵ دقیقه آن را در واژن بگذارید تا عضلات به فشار عادت کنند. میتوانید در مراحل بعدی به سراغ وسیلهای با سایز بزرگتر بروید یا از شریک خود بخواهید در این زمینه به شما کمک کند. هنگامیکه شما با این کار احساس راحتی کنید، میتواند به شریک زندگی خود اجازه دهید تا آلت تناسلی خود را نزدیک واژن قرار دهد، اما نه در داخل. نگران نباشید به مرور با این تکرار تمرینات میتوانید یک رابطه جنسی موفق را تجربه کنید. - تمرینات کنترل عضلات کف لگن
این تمرینات واژینیسموس شامل انقباض عضلات و فعالیتهای آرامسازی یا تمرینات کگل (Kegel exercises) برای بهبود کنترل عضلات کف لگن است.
اگر امکان این را ندارید که از گشادکنندههای واژن استفاده کنید، بهجای آنها یک متخصص طب فیزیکی با آموزش نحوه انجام این تمرینات میتواند به شما کمک کند.
